Langs de Waal, waar het water kabbelt, op terrasjes dromen en fluisteren over wandelen, wegen en wonen

Bij de profielschets van volksvertegenwoordigers (raadsleden, Kamerleden) en bestuurders hoort -behalve de welsprekendheid, 'functionele emotie" en de overtuigingskracht- de prettige eigenschap om dromen te hebben. Je hebt dan “idealen” of “visies” zoals dat in het politieke vakjargon heet.
Over dromen of ‘idealen’
Dromen hebben vaak iets abstract of een zweem van zweverigheid. Nee, je moet als bestuurder natuurlijk geen nachtmerries aan de kiezers gaan verkopen. Zo moet je natuurlijk niet vertellen dat Mark Rutte weleens de laatste secretaris-generaal van de NAVO (oude stijl..) kan worden…Over dit onderwerp kan ik wel een heel verhaal schrijven, maar daar dit is het platform niet voor.

Deze column beperkt zich hoofdzakelijk tot de lokale politiek. En inderdaad: de plaatselijke politiek heeft zijn uitwerking of vertakkingen in de regionale of provinciale politiek of andersom. De politici in de gemeentelijke politiek hebben ook zo hun dromen of ‘idealen’. Dan het is -met nog één jaar te gaan in deze raadsperiode- interessant wat de beleidsmakers, volksvertegenwoordigers (of hoe je ze ook noemt) van hun dagdromen tot nu toe hebben gerealiseerd. Dan kijk ik niet naar allerlei visies (bijvoorbeeld de Toekomstvisie 2040 uit 2008) maar naar de Gebiedsvisie Waalzone uit 2014.
2015: wandeling langs Waal in 2025
Het interessante van deze gebiedsvisie is dat de lezer destijds werd meegenomen in een geschetst toekomstbeeld waarin in 2025 een wandeling door het gebied wordt gemaakt. Graag wil ik je meenemen in waarnemingen van deze wandelaar:
“Eenmaal op de Pruimendijk gekomen zie ik een nieuwe wandelbrug over de Waal, terug richting het Sandelingenpark. Langs de Pruimendijk vind ik her en der een rustplaats met mooi uitzicht op de Waal. Eenmaal de Pruimendijk uitgelopen heb ik trek gekregen. Tijd voor een goede lunch. Op het Havenhoofd kan ik hier op een leuk terrasje aan het water nogmaals genieten van een mooi uitzicht. Na de lunch loop ik via de Kerkstraat en Dorpstraat terug naar de braderie, die nu al gezellig druk is geworden. Ik loop vervolgens terug naar huis en geniet van een dagje aan de Waal in mijn eigen plaats Hendrik-Ido-Ambacht. Eenmaal op de Achterambachtseweg ontdek ik een wandelpad dat parallel langs de weg loopt. Waar mogelijk loopt het wandelpad dicht langs de Waal. In de verte zie ik een klein terrasje liggen. Mooi, denk ik, daar kan ik een kopje koffie drinken. Leuk dat je hier ook fluisterbootjes kunt huren.”

Wensbeeld naar aanleiding van een enquête
2025: weinig deining bij de Waal
Tja, nu leven we echt in 2025! En wat is er van deze dromen terecht gekomen? Toegegeven: ik zie zeker niet alles bij de Waal. Maar een nieuwe wandelbrug over de Waal naar het Sandelingenpark is er volgens mij (nog) niet. Hetzelfde geldt voor:
- De rustplaats langs met een mooi uitzicht op de Waal
- Een wandelpad dicht langs c.q. parallel aan de Waal
- Het kleine terrasje aan de Waal waar je een kopje koffie kan drinken
Geen fluisterboten bij Frelustal
In de “Waalvisie de gemeenten Barendrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Ridderkerk en Zwijndrecht” uit september 2016 staat nog zo’n luchtballontje. De Frelustal aan de Achterambachtseweg is, zo lees ik, “juist omdat er op dit punt al wat te beleven is, een mooie plek voor een kleinschalige horecavoorziening (kiosk/theetuin). Voor een goede samenhang tussen de twee gebieden moet er een brede en verkeersveilige oversteekplaats komen. Zo ontstaat er een groene zone aan de waterkant, waar bankjes en picknickgelegenheden komen. Het is ook een geschikte plek voor een verhuur locatie voor kano’s en boten, en als aanlegplek voor passanten. Zo kan de vaartocht worden afgewisseld met een bezoekje aan de Frelustal, een wandeling in Sandelingen Ambacht of een versnapering bij de kleinschalige horeca.”

Regelmatig fiets ik langs de Frelustal en op de Achterambachtseweg, maar ik zie – na bijna tien jaar- nog geen veranderingen in de infrastructuur. Sterker nog: het wordt er juist gevaarlijker om daar te lopen of te fietsen door het vele autoverkeer. Het waterschap Hollandse Delta, de beheerder van de Achterambachtseweg, moet daarvoor met meer daadkracht door de gemeente en door Ambachtse politieke vertegenwoordigers in het waterschap worden aangesproken. De vanzelfsprekende vervolgvraag is: waarom besloten de lokale politici om deze ‘recreatieve idealen’ wel uit te stallen, maar niet te realiseren? Dit soort ‘dromen’ moeten toch onderbouwd en weloverwogen zijn? Ik mis dit jammerlijk, het lijkt meer op een wensdenken… Is er dan niets bereikt? Zeker! Dan denk ik aan de herinrichting van de Havenkade en het Havenhoofd en de verbeteringen bij het Kerkplein.
Futuristisch: flex- of mantelzorgwoningen bij de Waal?
Opvallend is dat men over de publieke inrichting bij de Waal toekomstgericht denkt, maar heel terughoudend is als het gaat om meer woningbouw. Ik doel met name op bijvoorbeeld de bouw van flexwoningen. Ik noem twee voorbeelden:
- In de begroting 2024 staat: dat "we de mogelijkheden rondom flexwonen op locaties waarbij permanente woningbouw niet mogelijk is, gaan onderzoeken.”
- In november 2024 beantwoordde de wethouder Volkshuisvesting nog een vraag bij de Begrotingsraad hierover. Het antwoord op de vraag “Wat zijn uw reële uitgangspunten voor flexwoningen in samenhang met de ruimte” was: “We bekijken per locatie wat de best passende opties en uitgangspunten voor zo’n locatie zijn.”
Dit zijn procedurele antwoorden zonder bijvoorbeeld enkele (mogelijke) locaties aan te wijzen. En als het beleid is om geen flexwoningen te bouwen voor starters of ouderen, is dat ook een keuze en benoemt dat gewoon.
Interessant is overigens wel hoe de gemeente aankijkt tegen de mogelijkheid om vergunningsvrij mantelzorgwoningen en familiewoningen voor directe familieleden op het eigen erf te bouwen. Dit staat in de onlangs gewijzigde Wet Versterking Regie Volkshuisvesting. Deze aanpassing draagt volgens de minister van VRO bij aan de mogelijkheid voor mensen om langer zelfstandig te blijven wonen.

Mantelzorgwoningen tussen Pruimendijk en de Waal?
Wandelen langs de Waal: blowing against the wind
Het ruimtelijke beeld tijdens een wandeling in het prachtige landelijke gebied langs de Waal (indien mogelijk) anno 2025 is dus nauwelijks anders dan in 2015. De (dure) gerenoveerde en nieuwe woningen passen goed in het landschap. Of in de publieke ruimte bij de Waal flexwoningen of mantelzorgwoningen komen, vraag ik me af. Waar de Waal stroomt, komen dus geen flexwoningen…. Over tien jaar zien we verder!

Op deze oude foto is de Achterambachtseweg het wandelpad langs de Waal en is de 'auto te gast'

Foto's: Gebiedsvisie Waalzone, Facebook Ary Cramer