Van "Gewoon Buitengewoon” naar “Gewoon Ambacht"
Gewoon Buitengewoon! Waaraan doet u deze woorden denken? Aan vakantiesferen (in Nederland), of aan de enige Nederlandse berghut “Het Hijgend Hert” in het Zuid-Limburgse Vulpen, zou mijn eerste reactie als gewone Ambachtse burger zijn. Dan voel je je echt toerist in eigen land. Of aan het dragen van een mondkapje in de Ambachtse openbare ruimte, gecontroleerd door camera’s. Ook buitengewoon!
Nee, als je wat dieper terug duikt in de Ambachtse gemeentepolitiek gaat het om een belangrijk politiek stuk dat met steun van diverse influencers in 2008 is opgesteld. Het gaat om… De Toekomst Hendrik-Ido-Ambacht 2040! Dat document had de ondertitel “Gewoon Buitengewoon”. Een buitengewoon goed document met diverse scenario’s voor onze gemeente op weg naar 2040! En een mooi product van de “participatiemaatschappij”: de werkgroepen van “gewone Ambachters” stelden een aantal scenario’s op. Tot deze Ambachters behoorden influencers uit de reformatorische kerken, met name Petrakerk. In deze kerk bevindt de achterban van de SGP.
We hebben nu bijna 12,5 jaar achter de rug en nog 20 jaar te gaan. Een voor de hand liggende vraag is: hoe stand de stand van zaken in het parcours van 32 jaar? Is de toekomstvisie inmiddels verleden tijd geworden? Of is Ambacht goed op weg naar realisering van deze Visie? Of is de visie door het huidige coalitieprogramma “Gewoon Ambacht”, bijgesteld?
Deze vragen komen weleens bij me op als ik zo de bijdragen de raadsfracties van de Algemene Beschouwingen van de afgelopen jaren lees. Er zijn in deze beschouwingen weinig verwijzingen naar deze Toekomstvisie. Misschien omdat de visie geen rechtsgrond heeft, maar bijvoorbeeld de Structuurvisie “Hendrik-Ido-Ambacht, waar de Waal stroomt” uit juli 2009 wel.
Licht aan
En het college zelf verwijst ook nauwelijks naar de Toekomstvisie. Wel vond ik een verwijzing naar de Toekomstvisie in het Beleidsplan Openbare Verlichting 2020 – 2024 (juli 2019). Bij wethouder Lafleur ging blijkbaar het licht aan. Hij schreef: “De ambitie zoals geformuleerd in de “Toekomstvisie Hendrik-Ido-Ambacht 2040'' luidt, “Niet verlichten tenzij". Het implementeren van deze ambitie resulteert op termijn in een omgeving die bij avond en nacht bewust verlicht wordt op plekken waar zich maatschappelijke dynamiek afspeelt, maar waar het donker is op plekken waar het verlaten is en in het buitengebied, zodat donker ook daadwerkelijk donker is.”
En soms kom ik bij nota’s van adviesbureaus bij wijzigingen van bestemmingsplannen letterlijk de volgende passage tegen: “Een groot aantal keuzes en ambities die in de Toekomstvisie benoemd worden, heeft ruimtelijke consequenties. Een ambitie om bijvoorbeeld te voorzien in de eigen woningbehoefte, vraagt om een ruimtelijke vertaling in de structuurvisie. Anderzijds bepalen de ruimtelijke mogelijkheden het realiteitsgehalte van de ambities. De Toekomstvisie en Structuurvisie zijn hierdoor onlosmakelijk met elkaar verbonden en beïnvloeden elkaar.
Deze summiere verwijzingen lijken op een “verberging”, temeer omdat de Ambachtse burger dit strategische document niet meer op de gemeentelijke website terug kan vinden. Tot de nieuwe inrichting van de website was de Toekomstvisie gemakkelijk in te zien op de site, nu niet meer. Dus toch terug naar de geschiedenis? Is de visie een document voor het archief van het Historisch Genootschap geworden?
Ambitieus plan
Hopelijk niet, want als ik bijvoorbeeld kijk naar de ambities van de Toekomstvisie 2040 ten aanzien van toerisme (ja, inderdaad in een tijd zonder Corona) waren dit heel hoog. Een paar voorbeelden:
- een hotel op palen in de Sophiapolder (Ecohotel Ambacht),
- een (wandel)boulevard langs de Rietbaan met cafés, hotels, restaurants, vergadercentra
- in de Noord wordt een nieuw eiland aangelegd (het Noordereiland: 150 bij 1000 meter) nabij de Noordoevers (het is een trendy en hip eiland waar voornamelijk jongeren wonen
- Een open lucht maritiem werk- en kijkcentrum, waar de Ambachtse historie (inclusief de scheepssloperijen) kunnen worden bekeken. Ook moderne innovatieve maritieme technologieën zijn te zien. De financiering gebeurt door bedrijven en de gemeente.
- De Antoniapolder ontwikkelt zich tot een internationaal bekend zaken- en kenniscentrum waar handelsbedrijven, zakencentra en dienstverlenende bedrijven zijn gevestigd.
- Tussen de Ambachtsezoom en de Langeweg worden accommodaties voor buitensporten gerealiseerd.
- Het verkeer: het autoverkeer is in het centrale deel (rondom de Dorpstraat) verdwenen. Parkeren gebeurt in ondergrondse parkeergarages en in holle dijken. Vervoer van en naar Hendrik-Ido-Ambacht vindt plaats via magneettreinen en over water via de waterbus en watertaxi’s. Bovengrond vaart de groene gondel over de waterverbindingen en rijden de elekronbusjes. Ook de groene gondel vaart op kinetische energie waarbij het opgepompte water weer gereinigd.
- De overkapping van de A16
Ja, en wat is nu de tussenstand? Het is altijd even “googlen” binnen de gemeentelijke documenten om hier achter te komen. Als meetpunten heb ik gekozen voor de halfjaarlijkse rapportages van de projecten uit de Structuurvisie. Deze visie week al af van de Toekomstvisie. En dan zie ik zeven grote projecten bij de jongste rapportage van het eerste helft van 2020:
|
Project |
Onderwerp |
Toekomstvisie |
|
Centrumgebied |
Herontwikkeling locatie oude Margrietschool; gebiedsvisie Graaf Willemlaan; behoud van verkeersvoorzieningen en parkeergelegenheden |
Geen autoverkeer meer in het centrum; niet meer parkeren in centrum |
|
Bedrijvenpark Ambachtsezoom |
Hoogwaardig en duurzaam bedrijvenpark met bij voorkeur arbeidsintensieve bedrijvigheid. |
Tussen de Ambachtsezoom en de Langeweg accommodaties voor buitensporten |
|
Antoniapolder plus |
Ontwikkeling van Genieterrein, Citadelterrein en Waterbusplein Er is een forse kwaliteitsverbetering voor Antoniapolder tot stand gekomen. De meeste van deze bedrijven hebben – de ėėn meer de ander minder – een watergerelateerde functie |
Ontwikkelt zich tot een internationaal bekend zaken- en kenniscentrum |
|
Zwembad |
De nieuwbouw van een binnenbad en aanpassing van het buitenbad |
Geen prioriteit |
|
Onderwijshuisvesting |
• Uitvoering oude IHP. In opdracht van SOL is aan de Jan Wissenslaan een nieuwe school gerealiseerd. De bouw is afgerond en de school is in de tweede helft van 2019 in gebruik genomen. Aan de IJdenhove wordt de nieuwe Willem de Zwijgerschool gerealiseerd. |
Geen prioriteit aan de bouw van nieuwe basisscholen |
|
Noordoevers |
Ruimtelijke herontwikkeling van de oeverstrook tot een hoogwaardig woongebied |
De wijk Noordoevers aan de Noord is niet alleen een woongebied. Dankzij de wandelboulevard en de haven genieten niet alleen de wijkbewoners van de omgeving. Alle Ambachters zijn welkom om er van te genieten van het water en het groen. Een toevoeging aan de Noordoevers is ook de horeca. Lekker genieten op een van de terrassen aan de Noord, het is een mogelijkheid. |
Tussenstand
De huidige stand van zaken wijkt behoorlijk af van de belangrijkste onderwerpen die in de Toekomstvisie staan: de inrichting van de Ambachtse Zoom en de inrichting van het Centrum zijn duidelijk gericht op bedrijvigheid (bedrijventerreinen, bereikbaarheid per auto, woningbouw [meer stenen]). Ontspanning, sport en groen hebben tot nu toe veel minder focus gekregen. Dat is buitengewoon omdat het politieke motorblok in de Ambachtse politiek (CDA/SGP) met als zijspan ChristenUnie ook ten tijde van de vaststelling van de Toekomstvisie in 2008 regeerde. Waarom deze koersverlegging? Is de toekomst van de Toekomstvisie in 2040 dan toch gewoon: een mooi archiefstuk voor het Regionaal Archief??
Raad en college zijn dus van “Gewoon Buitengewoon” naar “Gewoon Ambacht” gegaan. In de tijd van het nieuwe normaal zijn de groene en recreatieve randjes rond “ons dorp” er af gesneden. Bovendien gaan we - in een periode waarin thuiswerken normaal wordt - op naar een bedrijvig stenen tijdperk: dat is dan (ge)woon: Bouwen, bouwen, heien, heien onder leiding van de Hei-wethouder Flach, met als doel het uit de grond stampen van (sociale????) woningen en bedrijfsterreinen. Ik zie hem namelijk vaak in de media als wethouder de eerste heipaal slaan voor een (groot) bouwproject. Deze opdracht of drang tot bouwen, bouwen en bouwen onder leiding van een Steen Goede Partij (SGP) komt mij te hijgerig over.
Nee, een restaurant of berghut als het "het Hijgend Hert" zie ik voor 2040 op het hoogste punt van Ambacht (u mag raden waar..) nog niet gebouwd worden.... Toerist in eigen dorp zal ik voor 2040 dus niet worden. Immers: zelfs zittend een ijsje eten bij de Salon Sofia met een vakantieblik op het Sophiapark wordt door de bewakingscamera vastgelegd .... Goed voor de veiligheid, maar nee, dat geeft geen toeristisch gevoel; hetzelfde geldt voor het wandelen in het groene recreatieve gebied de Sandelingen. Je zou een stiltegebied verwachten, maar de geluidshinder van het verkeer op de A16 is in dit stiltegebied buitengewoon..... Het geluid dat je hoort tijdens het wandelen doet denken aan de branding van de (Noord)zeee, maar het is het (constante) geluid kwam van de razende auto's op het asfalt van de A16....
Misschien zijn de nieuwe Omgevingsvisie en het Omgevingsplan een goede vervanging van de Structuurvisie en leveren ze nieuwe input om de toekomstvisie 2040 beter te realiseren.
