Grote meerderheid raad verwerpt motie ondergronds inzamelen pbd-afval

HENDRIK-IDO-AMBACHT - Na een hoofdelijke stemming verwierp de gemeenteraad maandagavond 2 juni met 3 stemmen vóór en 18 tegen een motie van Realistisch Ambacht (RA). Deze motie ging over de ondergrondse inzameling van pbd-afval. Behalve RA stemde alleen Echt voor Ambacht (EVA)) voor deze motie. RA-indiener Frank van den Elsen verzocht in deze motie het college “in gang te zetten wat nodig is om de inzameling van pbd in de hele gemeente zo snel mogelijk ondergronds te gaan brengen.”
Motief motie: college geeft te weinig gewicht aan onvrede bevolking
Een belangrijk motief van deze motie is dat “het college een zwaarder belang toekent aan het voldoen aan een ambitie vanuit de Rijksoverheid en aan het vermijden van afkeur van pmd-afval, dan aan de roep om een leefbare gemeente en aan de zorgen van burgers over verloedering van hun omgeving en over het verlies van woongenot.”

Frank van den Elsen: te weinig aandacht onvrede bevolking
Andere partijen: hogere lasten en milieueisen doorslaggevend
Voor andere partijen waren vooral de hogere lasten en de milieueisen doorslaggevend om tegen de RA-motie te stemmen. VVD-fractievoorzitter Daan van den Wollenberg: "Voor ons zijn de belangrijkste uitgangspunten: (1) lage lasten, (2) lage lasten, en (3) lage lasten. De optie van ondergrondse containers leidt tot een flinke lastenverzwaring voor alle huishoudens. Huishoudens kunnen ondersteuning krijgen om beter te scheiden.” Hij gaf toe dat er zijn huishoudens die beslissen niet te scheiden. “Maar dit kan niet betekenen dat de rest van de huishoudens daar de rekening voor krijgen. We zijn tegen lastenverzwaring en steunen de motie dus niet.” Bert van der Wulp (PvdA), Marcel de Groot (D66), Robert Calkhoven (CDA), Erik van Hartingsveldt (SGP-ChristenUnie) en Melis Nugteren (Gemeente Belangen) zaten op deze lijn als de VVD. Van der Wulp: “Deze motie is natuurlijk sympathiek, en ik weet het: de verkiezingen komen er aan, maar dit gaat meer kosten.” Nugteren noemde hierbij ook cijfers: “dit gaat € 70 tot € 100 per huishouden meer kosten.”

Marcel de Groot: "Gedegen integraal onderzoek"
De Groot wilde geen “blanco cheque” aan het college geven met deze motie. Hij constateerde een gedragsprobleem. “We moeten ons gewoon aan de regels houden en geen voedselresten achterhouden in plastic afval. En de zakken niet te vroeg ophangen.” Verder miste hij de ruimtelijke aspecten: waar moet je al die ondergrondse containers plaatsen? De D66’er zou liever zien dat de motie vroeg om een “gedegen integraal onderzoek door het college, waar gekeken wordt naar tarief, kosten en de milieueffecten.” Volgens indiener Frank van den Elsen was inderdaad -als de motie was aangenomen- het college aan zet.
Reactie wethouder: geen vergoeding door hoge afkeur
Volgens wethouder Ralph Lafleur (Gemeente Belangen) was de motie onvolledig en hij verwees hierbij naar de informatieavond van 13 mei jl. “We gaan met geen elk systeem de inwoners tevreden stellen. Op milieu, kosten en opbrengsten scoort de inzameling met zakken het beste." De wethouder gaf ook aan dat de Inwoners in het onlangs gehouden onderzoek wat oplossingen verdeeld waren. Inwoners in laagbouw zijn verdeeld, waarbij de drie inzamelmethoden (inzameling zakken, minicontainers, nascheiding) ongeveer gelijk gewaardeerd worden. Inwoners in hoogbouw hebben een duidelijke voorkeur voor inzameling met zakken (60%). Daarom kiest de wethouder om verder te gaan met de huidige methode, maar ”we blijven werken aan het systeem en het bijwerken van gedrag van inwoners.”
Hij wees er verder op dat de afvalstoffenheffingen flink zullen stijgen. Lafleur meldde dat onlangs een voorlopig onderhandelingsakkoord bereikt is tussen de VNG, de Koninklijke Nederlandse vereniging voor afval- en reinigingsdiensten (NVRD) en Verpact. Dit voorlopige akkoord houdt volgens de wethouder in dat “mogelijk per 1 januari 2026 de meest slecht scorende inzamelingsmethoden voor pbd -in dit geval ondergrondse en bovengrondse inzameling -ontmoedigd zullen worden door hiervoor geen vergoeding meer te geven vanwege de hoge afkeur. Dat bevestigt het beeld dat ik heb geschetst over de kosten van ondergronds inzamelen. Hier gaat een duidelijk signaal van uit dat het een extra risico geeft om ondergronds pbd in te zamelen.”

Lafleur: ondergronds inzamelen kost meer geld
Communicatie
Een punt van discussie was de communicatie. Vanuit de raad werd gevraagd om beter met de burgers te communiceren over de problematiek van de plastic zakken. Vooral het raadslid Robert Calkhoven (CDA) maakte zich hier sterk voor. “Ook wij ergeren er ons aan, maar het is juist een stimulans om nog beter te communiceren met inwoners die de zakken eerder ophangen.” Hij ergerde zich ook aan de verslaggeving van de media (AD en een ‘regionale krant’) over afvalzakken. Het plaatsen van foto’s met afvalzakken op sociale media en het klakkeloos overnemen van persberichten van Realistisch Ambacht vond hij “echt aantoonbare slechte journalistiek.” De CDA’er: dit is een “verontruste ontwikkeling.” Ook Melis Nugteren maakte hierover opmerkingen. Erik van Hartingsveldt (SGP-ChristenUnie) pleitte voor een campagne om het gedrag bij de inwoners te verbeteren. Volgens Van den Elsen is het plaatsen van veel foto’s door inwoners “een teken van frustratie" en ontkende dat sociale media van RA het plaatsen van deze foto's aanmoedigt. Wethouder Lafleur toonde zich bereid om te blijven communiceren met inwoners “en hen er op te blijven aanspreken. En de plaatjes die de krant halen geven een vertekend beeld van de werkelijkheid.”

Robert Calkhoven: geen eenzijdige, maar betere communicatie
Hoofdelijke stemming: ongebruikelijk, “vreemde figuur”
De raadgeschiedenis van Ambacht geeft aan dat leden uit deze raad nauwelijks vragen om een hoofdelijke stemming. Hierbij geeft elk raadslid aan voor of tegen een motie of raadsvoorstel te zijn. Volgens Frank van den Elsen bekent elk raadslid bij zo'n stemming “openlijk kleur”, zodat de kiezer weet welke kant de volksvertegenwoordiger kiest. Inwoners kunnen hun raadsleden daarop aanspreken. Bij de VVD’er Van Wollenberg wekte dit verzoek wat irritatie op, want “u schermt dat er geen vertrouwen bij de inwoners zou zijn, en ondertussen heeft u er zelf geen vertrouwen in dat we hier als raadsleden niet zonder last of ruggespraak kunnen stemmen. En dat moet dat in eens hoofdelijk?” Burgemeester Patrick van der Giessen merkte over deze hoofdelijke stemming op dat “dit verschijnsel ook bij het theater hoort, wat de gemeenteraadsvergadering ook is.”
Aan de hoofdelijke temming namen 21 van 23 raadsleden deel, twee leden (van de SGP-ChristenUnie) waren afwezig.

Burgemeester Patrick van der Giessen start onder het toeziend oog van de interim-griffier met de hoofdelijke stemming