Armoedige zorg

Als ik minder tijd voor de huishoudelijke hulp krijg, moet ik zelf meer tijd vrijmaken voor de huishoudelijke taken. Dus:  ik heb minder tijd voor de persoonlijke verzorging van mijn partner en vraag dan om meer tijd voor de persoonlijke verzorging. Dat is duuurder dan de huishoudelijke hulp, zo heb ik mensen wel eens horen zeggen.  Conclusie: bezuiniging leidt tot Duurkoop!

Armoedige zorg. Een onderwerp, dat we de komende jaren vaak terug zullen zien op de politieke agenda. Ik zou dit onderwerp zelfs in twee thema's willen delen: de komende armoede en de komende zorg, die aanzienlijk minder wordt.

Armoede 

Als het om armoede gaat, zie je nu al maatregelen op je afkomen die de koopkrachtbehoud voor de lagere inkomens verminderen. Dit overigens met instemming van de sociaal-democraten (PvdA). Ik denk dan aan de vermindering van de kinderbijslag, de hogere bijdrage aan de kinderopvang, en hogere (ziekte)kosten voor de zwakkeren in de samenleving. Met andere woorden: in een tijd van vergrijzing niet een echt kindvriendelijk beleid van de rijksoverheid.....  Ook een kortzichtig beleid: huidige generatie kinderen moet immers de financien opbrengen voor de meer steeds meer vergrijzende bevolking. 

Bezuiningen gaan vaak gepaard met toenemende werkloosheid, en een groter beroep op de bijstand.  Kortom:  een (stille) armoedegolf lijkt versneld op ons af te komen.  Immers: de armoedegolf is al gaande, omdat enerzijds de belastingen en accijnzen worden verhoogd en anderszijds de inflatiecorrectie achterwege blijft.

 In de Drechtsteden lijken met deze golf in de eerste plaats de lage inkomensklassen te worden  geraakt. Zij zijn  relatief veel terug te vinden in Dordrecht,  Alblasserdam en Sliedrecht.

Bron: Onderzoekscentrum Drechtsteden 2010

In Ambacht  is in de regio de hekkesluiter, met circa 30% die tot de lage inkomensklasse behoort.  Ambacht is daarentegen de koploper als het gaat om het percentage van het aandeel in de middenklasse en in de hoge inkomensklasse. Kortom: Ambacht is een betrekkelijk rijke gemeente in de Drechtsteden. Op zich is dat geen nieuws.

Interessanter is voor de lokale politiek is dat ook binnen Ambacht zich inkomensverschillen voordoen. En is het vraag hoe als je dat als lokale politiek beleidsmatig kan aanpakken, zo dat mogelijk zou zijn. Vroeger had je in Ambacht nog wel eens “snip”, een soort eenmalige financiele toelage van de gemeente. Maar dat zie ik de laatste jaren niet meer terug. De "snip" is blijkbaar "gesnapt". 

Bron: Onderzoekscentrum Drechtsteden 2010

Volgens het OCD zijn de wijken “Sandelingen-Ambacht” en “Centrum” wijken waar het grootste aandeel van de lage inkomensklasse zit. Het aandeel van de middenklasse is in Sandelingen-Ambacht beduidend lager dan het gemiddelde.  Te verwachten was dat de wijk de Volgerlanden een wijk is waar het aandeel van de midden- en de hoge klasse betrekkelijk groot is.

Een belangrijke indicatie voor meer armoede is de geleidelijke toename van het aantal voedselpaketten uit de voedselbank. 

De zorg een zorg 

Dan de zorg.  We hebben inmiddels al veel signalen gekregen vanuit Den Haag dat de thuiszorg (huishoudelijke hulp) moet bezuinigen. Het beleid was juist om de ouderen en de kwetsbaren zo lang mogelijk buiten de intramurale zorg en de verpleeghuiszorg te houden.  Daar hangt voor de thuiszorg een prijskaartje aan. Maar de rijksoverheid wil aan beide kanten snijden/bezuinigen: bij de thuiszorg en bij de verpleeghuizen. 

Bij de thuiszorg zullen gemeenten, bij ons de Drechtsteden, een oplossing moeten bedenken. In Deventer is dat weleens geprobeerd. Een wethouder uit deze stad vond dat de professionele mensen uit de thuiszorg moesten worden vervangen door vrijwilligers en werklozen.  De werklozen zouden dan een soort “tegenprestatie”  verrichten voor hun uitkering in het kader van de zogenaamde “ participatiewet”.  De vraag is natuurlijk of wat deze werklozen mogen doen en hoe groot hun motivatie is.

Drechtsteden: sociale wijkteams

In de Drechtsteden proberen wethouders “wijknetwerken” op te zetten in de Drechtsteden. Er komen “sociale wijkteams”. Het idee is dat zo’n sociaal wijkteam (bestaande uit verpleegkundigen, ouderenwerkers, welzijnswerkers en andere hulpverleners) de netwerken in de wijk verbindt, zoals de netwerken voor zorg (huisartsen, thuiszorg etc.) vrijwilligerswerk (buurtverenigingen, cliëntenorganisaties) onderwijs (scholen), veiligheid (wijkagenten) en actieve wijkbewoners. 

 Het sociaal wijkteam wordt een laagdrempelig aanspreekpunt voor wijkbewoners voor zorg en welzijn. Het sociaal wijkteam probeert ook te voorkomen dat sociale problemen van wijkbewoners uitgroeien tot medische problemen. Dit kan doordat bijvoorbeeld ook een huisarts of praktijkondersteuner meedoet in het sociale wijkteam. Hierdoor kunnen mensen zo lang mogelijk in hun eigen omgeving blijven wonen. Dat is ook wat veel mensen willen, maar haaks staat het huidige regeringsbeleid door op de huishoudelijke hulp drastisch te korten.

De vraag is of deze korting daadwerkelijk iets oplevert.  Als ik minder voor de huishoudelijke hulp krijg, moet ik meer tijd vrijmaken voor de huishoudelijke hulp. Dus:  ik heb minder voor de persoonlijke verzorging van mijn partner en vraag meer persoonlijke verzorging. Dat is duuurder dan de huishoudelijke hulp, zo heb ik mensen wel eens horen zeggen. Een evaluatie van het idee van het sociaal wijkteam is dus dringend gewenst!

Anderzijds versplinteren van de hulp is onnodig. Ik kan me voorstellen dat een oudere meer gebaat is bij iemand die gezellig een praatje komt maken dan bij een professionele hulpverlener. Soms krijgen ouderen erg veel hulpverleners over de vloer:  iemand voor het wassen en aankleden, iemand voor de wondzorg, iemand voor het schoonmaken. Maar als betrokkenen zich er in kunnen vinden, kan de “poetsmevrouw” ook helpen met het aantrekken van de steunkousen.

Jeugdzorg 

Dan de Jeugdzorg, een andere tak van de zorg. Gemeenten krijgen deze taak van de provincie. Daarnaast ook nog eens rijkstaken op het gebied van de jeuggezondheidszaken. Daar maar ga ik u niet mee lastig vallen. Het punt is wel dat de provincie volgens de Wet op de Jeugdzorg de taken voor de jeugdzorg moest uitvoeren, maar dat de provincie Zuid-Holland zelf ook enkele miljoenen euro’s  steekt in de jeugzorg. De vraag is natuurlijk of de Zuidhollandse gemeenten (inclusief Drechtsteden) dit geld gaat ophoesten. In een tijd van bezuinigigen vrees ik dat dit niet gaat gebeuren.