PvdA: “Het voelde goed om niet mee te doen. Het beleid moet ook socialer”

10 september 2022 • 14:19 door Willem Schneider
PvdA: “Het voelde goed om niet mee te doen. Het beleid moet ook socialer”
Bert van der Wulp

HENDRIK-IDO-AMBACHT - Maandagavond spreekt de gemeenteraad over het nieuwe coalitieakkoord dat vier fracties hebben ondertekend. Daarom houdt Ambacht.net interviews met politieke partijen, die de “gamechangers” zijn. Gamechangers in de zin van: cultuurverandering door de aanzet tot meer participatie van de raad en de ontsluiting van de zondagsrust.

Het eerste interview was met Gemeente Belangen, het tweede met de VVD. In dit derde interview komen twee PvdA’ers aan het woord, die tijdens de onderhandelingen aanwezig waren. Dat waren: Bert van der Wulp en Peter Libregts. Het interview bestaat uit twee delen: terugkijken op het proces en de inhoud van het coalitieakkoord.

Terugkijk op het proces
Het informatieproces is alweer enige tijd afgerond. Hoe kijkt je op dit proces terug? Wat is de winst van dit proces?
Bert en Peter kijken met gemengde gevoelens terug. Peter: “Uiteindelijk hebben we er een goed gevoel aan overgehouden om niet mee te doen.” Bert: “Zeker, er was winst, namelijk dat er een informatieronde kwam. Iedere fractie mocht haar zegje doen. Maar daar bleef het bij, want de informateur nam de aanbevelingen van de fracties niet over. Dat blijkt uit zijn conclusie: hij wilde de huidige coalitie met drie partijen handhaven. De meeste fracties waren echter voor een vierpartijen coalitie. Hij maakte een andere afweging. Ja, ik beschouw de informateur wel als een onafhankelijk persoon, hoewel hij wel was gevraagd door de SGP-lijsttrekker.”

Glimlachend: “De informateur moest zich in geval als onafhankelijk voordoen. Nee, ik zie zijn informateurschap niet als een opstapje voor een toekomstig burgemeesterschap in Ambacht. Het vreemde is wel dat de informateur uiteindelijk op drie coalitiepartijen uitkwam, die alle drie verloren hadden. Is dat dan hét voorbeeld van stabiliteit?”

Vijfde partij
Bert: “We waren consistent, want van het begin van de informatieronde tot het einde van de formatieronde meenden we dat er meer dan drie partijen in het college moesten komen. Tijdens de besprekingen hielden wij ook de mogelijkheid van een vijfde partij open. Waarom? We wilden een bredere coalitie waarbij er een evenwicht zou ontstaan tussen de christelijke en niet christelijke partijen.”

Niet serieus genomen
Bert noemt nog een andere reden. “Als PvdA waren we in beeld, want we zijn aan tafel gevraagd tijdens het formatieproces. Het kwam niet tot samenwerking om meerdere redenen. We konden niet de vinger achter GB krijgen welke weg zij wilden bewandelen in de nieuwe bestuurscultuur. Bovendien bleken zij een duidelijke voorkeur te hebben voor de VVD. In vergelijking met vroeger (onder Marcel Doodkorte en Teun Steehouwer) vind ik de VVD nu wel naar links opgeschoven. Met de huidige VVD-wethouder valt goed te praten. Daarnaast liet GB zich niet uit over de mogelijkheid om zonder de SGP te regeren. Wij hebben deze mogelijkheid wel omarmt. Tijdens ons gesprek met de beoogde coalitiepartijen werd door de formateur nog een voorstel gedaan voor een vijfde partij, waarbij wij het gevoel kregen niet serieus te worden genomen.”

Proces geeft geen goed gevoel
Het informatieproces is nieuw voor Ambachtse begrippen. In hoeverre is dit proces een voorbode voor een nieuwe, transparante bestuurs- en politieke cultuur in Ambacht?
Op basis van signalen uit het (in)formatieproces hebben de PvdA’ers grote twijfels of er inderdaad een nieuwe bestuurscultuur komt. Peter: “Met GB in de coalitie hadden we vier jaar geleden het gevoel dat er veel kon veranderen, maar dat is niet gebeurd.” 

Peter: “Jammer is dat informateur geen tweede ronde inlaste. Dan had hij op basis van de voorkeuren van de partijen met een aantal voorstellen kunnen komen. Mijn idee is: als je er in eerste instantie niet uitkomt, start dan een tweede ronde.” Beide PvdA’ers vonden dat zowel de informateur als de formateur druk op de ketel zetten. Desondanks was Ambacht de laatste in de rij van de Drechtsteden. Het College-Flach II kwam pas, nadat de colleges van Alblasserdam, Dordrecht, Hardinxveld-Giessendam, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht al waren gevormd. De PvdA’ers vinden het ook vreemd dat de formateur tijdens de formering niet alle fracties heeft gesproken. Deze fracties zijn niet gevraagd naar hun politieke wensen, die ze graag in het coalitieakkoord zagen opgenomen. “Dat is de vorige keer wel gebeurd,” herinnert Bert zich. “Er is nu alleen gesproken met kandidaatsfracties, die in aanmerking kwamen voor de coalitievorming. Andere partijen kregen ook lange tijd geen informatie over de stand van zaken bij het formatieproces. Dat is geen goed teken. Dat vind ik dus geen voorbode voor een nieuwe bestuurscultuur.”

Niet wegduiken
Bert vindt ook dat bij een nieuwe bestuurscultuur wethouders hun verantwoordelijkheid nemen. “Je moet niet altijd wegduiken, we zagen dat bij de Drechtsteden, je verschuilen achter de Drechtsteden, schuilen achter de SDD of achter de regionale woningbouwcijfers. Je moet niet altijd maar wegduiken. We zijn een zelfstandige gemeente, waarover je iets mag zeggen. Laten we het daar eens over hebben. Natuurlijk: je moet je aan een contract houden, maar je moet het ook kunnen herzien door veranderde omstandigheden en in de tijdgeest. Daarom zei ik steeds: een akkoord of een contract is niet in beton gegoten!”

Echte onafhankelijke informateur
De PvdA’ers willen af van de huidige invulling van (in)formateur. Dat heeft te maken de ervaringen van de laatste jaren. “Formateur Flach neemt een bijzondere plek in als formateur: je bent op dat moment raadslid en wethouder,” vindt Bert. Peter: “Daarom denken we in de toekomst aan een externe formateur, die niet uit de coalitiepartijen komt. De inzet van zo’n informateur had een voorbeeld kunnen zijn van wat we precies bedoelen. We zitten dan helemaal aan de voorkant van het proces.”

Geen vertrouwen
Verwachten jullie dan terugkijkend een verandering van de bestuurscultuur verandering, waarvan de meerderheid van de wethouders in het vorige college zat?

Bert: “Dat is een zorgelijk punt en een reden dat we er een goed gevoel bij hebben om niet mee te doen. In het informatie- en formatieproces zag ik die verandering nog niet. Voor de toekomst moet het zich nog bewijzen.”

Verzuurd raadslid
Voelt u zich een verzuurd raadslid?
Bert lachend: “Nee hoor. Integendeel! Wethouders kunnen dat wel zeggen, maar ik denk juist wethouder Lafleur een ‘defensieve’ indruk maakte tijdens het debat over het recycletarief. Hij maakte zich sterk voor de invoering van dit systeem, maar hij was zichtbaar teleurgesteld omdat hij niet de gehele raad achter zich kreeg. Maar dat moet je als wethouder in de politiek ook niet willen. De PvdA had een goed alternatief en weerlegde het Lafleur-model.”

Peter: “De PvdA heeft bij dit tarief zuivere cijfers gehanteerd en een prognose gesteld voor het basistarief. Daaruit bleek duidelijk de bewoners er echt niet op vooruit gaan en zeker nu niet. Tijdens het Grondstoffencongres is dat ook gezegd. Door beter te scheiden ga je wel minder meer betalen!! De wethouder bracht het als een verdienmodel. En dat is gewoon niet zo.”

Zondagsrust

Tijdens de verkiezingscampagne was de zondagsrust een belangrijk onderwerp: voor zowel de SGP als de VVD een breekpunt. Wat vindt u van het resultaat in het coalitieakkoord?
Bert vindt het resultaat goed voor de SGP, maar slecht voor de VVD: “De VVD had het harder moeten spelen en dit onderwerp moeten uitonderhandelen. Ze zijn er nu niet uitgekomen, zodat ze besloten om dit onderwerp te laten rusten.”

•             Winkels open
"En als het gaat om de opening van winkels op zondag vindt de PvdA’er dit item is 'geparkeerd'. En eigenlijk is dat ons standpunt, namelijk we zijn niet voor maar ook niet tegen. Als er bij winkeliers  vraag is dat prima, willen ze liever dicht blijven: ook prima.” En als de winkeliers volgens Peter een goede onderbouwing komen om open te zijn, is de PvdA er niet op tegen.

U zegt dat het standpunt over de opening van winkels op zondag is ‘geparkeerd.’ Dat  steunt de PvdA. Tegelijkertijd meldt het coalitieakkoord dat volgens winkeltijdenverordening uit 2018 winkels op zondag dicht moeten zijn. Dit staat toch haaks op de verkiezingsprogramma’s van GB, VVD maar ook van de PvdA? Komt u met of steunt u een wijziging om deze Verordening te wijzigen, zodat in juridisch gezien de winkeliers de optie hebben om op zondag open te zijn?

Bert: “Nee, ik kom niet met zo’n voorstel. Op dit moment is dat politiek niet haalbaar en daarmee behaal je geen winst. Ik zou wel de sfeer willen creëren, waarin in de nabije toekomst zo’n zondagsopening wel mogelijk is.”

•             Binnenbad open
En wat vindt u van de oplossing van de opening van het binnenbad op zondag? GB en VVD spraken zich tijdens de campagne onomwonden voor opening op zondag uit.
Bert: “Het zwembad is een ‘exploitatieverhaal’. De PvdA wil het binnenbad op zondag open, waarbij ik wel voor een proefperiode ben. De gemeente staat dan garant voor een minimale omzet. De gemeente moet wel verhinderen dat de exploitant zo hoog mogelijk gaat zitten. Als je de exploitatie rond krijgt, dan is de proefperiode geslaagd. Zeker, er moet een redelijk tarief zijn. Het kan niet zo zijn dat de kaartjes op zondag duurder zijn.” Peter wijst erop dat de PvdA en andere partijen al in 2018 vroegen hoe het kon dat in het contract stond dat het binnenbad op zondag dicht moest zijn.

Bert: “Toen is men begonnen te roepen met ‘afspraak is afspraak’, dat wil zeggen dat alles in beton gegoten is. Maar als college moet je door veranderde omstandigheden flexibiel zijn en open staan om afspraken te veranderen.”

•             Evenementen

De VVD en GB willen ook evenementen op zondag en de VVD wil dat zo snel mogelijk. Toch was het Toost Foodtruck festival op zondag 28 augustus niet open. Wat is uw opvatting?
Bert: “Ik denk dat de komende vier jaar geen nieuwe evenementen op zondag komen. Ze zijn er ingeluisd. Ik kan me niet voorstellen dat ze dat voor elkaar krijgen. Het is natuurlijk makkelijk om je te verschuilen achter de bevoegdheid van de burgemeester of een evenement op zondag kan. Maar de burgemeester neemt zijn besluit niet zonder ruggenspraak met de coalitiefracties. De PvdA is voorstander om bijvoorbeeld het circus, de kermis en het Foodtruck Festival op zondag vanaf 13.00 uur te openen.”

Bouwen
Volgens het coalitieakkoord moet Ambacht een echte bouwgemeente blijven. Bent u het er mee eens en hoeveel groen moet er nog wijken voor stenen?
Bert wil een lokale woonvisie voor de lange termijn. Hierin moet het gaan over ‘het nieuw-bouwen, dat wil zeggen: het bouwen na het volbouwen van de Volgerlanden’. “In dit coalitieakkoord gaat het over oud-bouwen. Oude plannen worden verder gerealiseerd. Vragen, die in deze woonvisie aan de orde komen moeten zijn: welk woningaanbod is er nog, komt er voldoende sociale woningbouw, welke doorstromingsmogelijkheden zijn er, of misschien meer kamerverhuur? Bert: “Ik zie dat de gemeente zich te veel verschuilt achter gemaakte afspraken en partijen elkaar in de houtgreep houden.”

Armoedeprobleem
Opvallend is dat het coalitieakkoord heel summier en vrijblijvend is over het armoedeprobleem: “We proberen energiearmoede zoveel als mogelijk tegen te gaan.” Is er dan geen armoede in Ambacht?
Bert: “Ja, dat is zeker opvallend. De gemeente heeft veel financiële reserves, maar zouden voor ‘slechtere tijden’ zijn bestemd. Maar hoe slecht moet de tijd nog worden om deze reserves te besteden? Zie maar eens hard te maken, dat niemand buiten de boot valt in deze tijden van hoge gasprijzen. Inderdaad, een nota over armoedebeleid ontbreekt, terwijl de aanvragen bij de voedselbank toenemen.”

Samenwerking met de raad
Het coalitieakkoord noemt allerlei termen als “samen werken met de raad”, “het samenstellen van de raad”. Is dat een goed idee?
Bert: “Zeker, we zijn er blij mee. Maar vreemd is, dat je dit in een coalitieprogramma opneemt. Alsof het iets nieuws is. Dit hoort bij het dualisme, dat twintig jaar geleden in de gemeenteraad is ingevoerd! Men geeft wel  toe dat we voorstellen niet meer in beton moeten gieten. Nu krijgt de raad hapklare brokken met een gelopen koers. Goed dat er nu themabijeenkomsten, etc. worden belegd voor startnotities. Misschien is een nieuwe vergaderstructuur, het BOB-model, ook beter.” (BOB: Beeldvormend, Oordeelsvormend en Besluitvormend)

Meer tegengas
“En de raadsleden zullen er ook meer tijd voor moeten investeren. Dat is nodig om het college tegengas te geven en meer te laten participeren in de besluitvorming. Ik zag namelijk dat collegeleden aangenomen moties een eigen duiding geven en het zo uitvoeren. Of dat een collegelid een aangenomen raadsinitiatief ‘pikt’ en als collegevoorstel etaleert,” aldus Bert. 

Een mystiek project
Hij vervolgt: “Het is nog erger geweest. Ik kan me nog een bouwproject, op de grond van de panden van Bouquet en Monuta herinneren. Toen was Floor van de Velde (2010-2018) nog wethouder Ruimtelijk Beleid en Beheer. Hij en ik wisten niet dat daar er een project werd gebouwd. Ik heb geen raadsvoorstel gezien en Floor geen collegevoorstel. En toch was er blijkbaar een goedgekeurde bouwvergunning. Daar moet de boezem van het college van geweten hebben! Later hoorde ik het ging om project van een kerkelijke gemeenschap uit de SGP-achterban…. Zoiets kan toch niet: de PvdA-wethouder die van niets wist en de raad die geen goedkeuring gaf! In oktober 2014 gaf wethouder Flach op vragen van CDA’er Nugteren aan dat het pand van Monuta was verkocht…” 

Terugblik op proces en inhoud
Gaat de samenwerking lukken?
Peter: “Kom over een jaar nog maar eens terug. Dan weten we meer en kunnen we kijken wat er veranderd is”. Bert: “We zien de VVD als partner en kijken wat die aan de bestuurscultuur kan veranderen. Bert: “Ik word wel eens als een verzuurd raadslid beschouwd. Dat klopt niet. Integendeel. De laatste drie maanden voor de verkiezingen heb ik als een mooie tijd ervaren. Zeker, mijn ingediende moties zijn verworpen, maar ik kon mijn ei kwijt, ik kon dat ei voor de Bühne brengen, kon voor- en medestanders creëren. Deze reuring is de Ambachtse raad niet gewend, maar ik vind dat eigenlijk wel leuk!”

Foto's: Anke Bot fotografie/PvdA

Gerelateerde wijken:
Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.