De ambacht van houten klompen
Houten klompen zijn zware werkschoenen die vooral door Franse en Nederlandse landarbeiders gebruikt werden tot aan het begin van de vorige eeuw. In Frankrijk heten ze sabots, en in het Nederlands klompen, de stevige schoenen beschermden de voeten van de landarbeiders tegen modder en nattigheid, en tegen beschadigingen door de scherpe werktuigen die op het veld gebruikt werden. Franse klompen werden vaak gemaakt van een combinatie van hout en leer. De klassieke Nederlandse klomp is echter geheel van hout. Houten klompen zijn van nature zeer waterbestendig, en daarom waren zij bijzonder nuttig op de moerassige velden van Nederland. Landarbeiders droegen ook speciaal versierde houten klompen naar de kerk en op feestdagen
De ontwikkeling van de klompen door de jaren
Later maakte de industrialisatie leren en rubberen schoenen gemakkelijker verkrijgbaar, en raakten houten klompen steeds minder gangbaar. Houten klompen worden echter nog steeds gedragen door Nederlandse landarbeiders, en ook door Nederlandse vissers en arbeiders in staalfabrieken. Klompen maakten in de jaren 1960 in heel Europa en Noord-Amerika een opleving door, niet als werkschoen maar als mode. In de jaren negentig zijn ze nog steeds populair. Deze moderne klompen zijn meestal een leren schoen die op een houten zool bevestigd is. Houten klompen die helemaal van rubber gemaakt zijn, zijn ook populair als tuinschoenen.
Houten klompen worden meestal gemaakt van een van de drie houtsoorten
Van de Europese wilg, de gele populier, of tulpenpopulier. Deze houtsoorten zijn alle hard en waterbestendig. Nadat het timmerhout gekapt is, wordt het op geen enkele manier behandeld, maar zo snel na het kappen als praktisch is tot schoenen gemaakt. Er is geen ander materiaal nodig om houten klompen te maken, hoewel sommige schoenen gevernist of met verf versierd worden.
Ze werden van oudsher geheel met de hand gemaakt, door hun dragers of door gespecialiseerde ambachtslieden. De schoenen werden aan de buitenkant ruw uitgesneden, en dan vastgeklemd in een bank die ze verticaal, met de tenen naar beneden, vasthield. Dan werden ze eruit geschept met een gereedschap met lange steel. Nog geen honderd jaar geleden bestond een houten klompenfabriek misschien uit tientallen arbeiders die op deze zelfde manier, met de hand, schoenen maakten. De invoering van geautomatiseerde machines heeft het proces versneld, hoewel de machines nog steeds aandachtige bedieners vereisten.
