Duitse stelling uit Tweede Wereldoorlog verplaatst
HENDRIK-IDO-AMBACHT - Afgelopen vrijdag is bij het Baakpad in Hendrik-Ido-Ambacht een Duitse stelling uit de Tweede Wereldoorlog verplaatst om ruimte te maken voor bedrijfskavels. De historisch waardevolle betonnen stellingplaat is 42 meter verplaatst in westelijke richting. Hier blijft de plaat zichtbaar, als stille getuige van de oorlogsgeschiedenis in de Zwijndrechtse Waard.
Antitankkanon
De stelling is onderdeel van de Vordere Wasserstellung en maakte deel uit van een complex van stellingen, loopgraven, versperringen en onderkomens dat de Duitse bezetters bouwden ter verdediging van de kruising van de Straat- of Rijksweg (nu A16) met de tankgracht. Waarschijnlijk stond hier een antitankkanon (PAK = Panzerabwehrkanone). Vermoedelijk is de stelling in de jaren 1942/1943 aangelegd en (deels) gesloopt in de jaren 50. Daarna is de resterende betonnen plaat bedekt geraakt onder grond.
Spannende klus
De verplaatsing van de stelling was een spannende klus. De betonnen plaat is naar schatting 50 ton zwaar, dat is te vergelijken met twee grote vrachtwagens. Het beton was niet gewapend en daarom heel kwetsbaar. Om de stelling te kunnen verplaatsen zijn chemische ankers en een metalen frame aangebracht. De 'neus' van de plaat is apart verplaatst, vanwege de kwetsbaarheid.
Ooggetuige
Ambachter meneer Jaap Nugteren ging naar de HBS tijdens de eerste oorlogsjaren. Bij hem thuis op de boerderij waren Duitse militairen ingekwartierd. Hij kan zich de stelling aan het Baakpad goed herinneren en vertelt hierover een minidocumentaire over de verplaatsing van de stelling: www.h-i-ambacht.nl/duitsestelling
Historisch waardevol
Bij de voorbereidingen voor circulair bedrijvenpark Ambachtsezoom in 2015 liet de gemeente onderzoek doen naar de exacte plaats van de stelling. Omdat bleek dat deze onder een toekomstige bedrijfskavel lag, is besloten om de stellingplaat daar weg te halen, maar wel te behouden in het plangebied als historisch waardevol object. De stellingplaat ligt nu naast de tamme kastanjeboom, die in 2019 al was verplaatst vanaf het erf van een toenmalige boerderij aan de Baak.
Bij de locatie komt straks een informatiebord over de lange geschiedenis van het gebied, die teruggaat tot de allereerste bewoners van de Zwijndrechtse Waard in de Middeleeuwen.
Foto's: gemeente Hendrik-Ido-Ambacht / Peter den Ouden.
Op de foto hierboven ziet u meneer Jaap Nugteren, die ooggetuige was.
