Winst niet verzilverd in meer wethouders
De rookdampen van de onderhandelingen over nieuwe coalities zijn in de Drechtsteden afgerond. Interessant is de vraag wat de lokale partijen en D66 met hun winst hebben gedaan. Komen er nu meer lokale en D66-wethouders op het pluche?
De onderstaande grafiek laat zien dat de lokale partijen hun winst (8 zetels) niet hebben verzilverd in meer wethouders. Ook D66 zag haar winst in de Drechtsteden (3 zetels) niet terugkomen in meer collegeleden.
Anderzijds hebben VVD en PvdA hun verlies weten te beperken. De PvdA verliest totaal 7 zetels. De VVD verliest in totaal 6 zetels.
Ze hebben blijkbaar meer ervaring met onderhandelingen tijdens de coalitievorming, want de VVD blijft in vergelijking met 2010 gelijk, de PvdA verliest een wethouderszetel. Opmerkelijke verliezer is het CDA: 2 wethoudersposten minder dan 2010, terwijl het aantal raadsleden in 2014 in vergelijking met 2010 stabiel bleef. Tenslotte is de SGP-ChristenUnie combinatie een echte bestuurderscoalitie geworden, omdat ze in 2014 in alle colleges in de Drechtsteden is vertegenwoordigd. In Dordrecht is namelijk nu ook een wethouder van deze christelijke combinatie aanwezig.
Grafiek 1 Totaal aantal wethouders per politieke partij in Drechtsteden 2010 en 2014
Voor Ambacht is heel duidelijk wie de winnaars zijn: Algemeen Uw Belang (AUB) kreeg twee zetels meer. De andere lokale partij, Gemeentebelangen, bleef in zetel aantal gelijk. AUB lijkt lokaal tot nu toe de positie van "constructieve oppositie" (zie landelijk SGP, ChristenUnie en D66) in te nemen.
Een andere winnaar was D66. De fractie verdubbelde van 1 naar 2 zetels! Over D66 gesproken: deze winnende partij voorspelde een felle oppositie, want "we waren te goed van vertrouwen", aldus de fractievoorzitter. Ze volgt dus niet het voorbeeld van Pechtold, de landelijke D66-leider. De discussie over de zondagsrust tijdens de inhoudelijke bespreking van het coalitieprogramma is blijkbaar een voorbode voor de felle oppositie. Dit terwijl de zondagsrust niet in het verkiezingsprogram van D66 wordt genoemd!
Grafiek 2 Vergelijking uitslagen Hendrik-Ido-Ambacht 2010 en 2014
Tabel 1 Uitslag 2014 Hendrik-Ido-Ambacht (% en absoluut)
Als we de coalities van 2010 en 2014 vergelijken dan is er minder politiek draagvlak in de raad. Dat komt met name door het grote verlies van de PvdA. De SGP-ChristenUnie daalde procentueel iets, maar in absolute zin kreeg deze fractie meer stemmen dan in 2010. Grafiek 2 en tabel 1 geven een goed overzicht.
Het politieke draagvlak van de coalitie is circa 51%. Hoe ligt dat bij de andere coalities in de Drechtsteden? Grafiek 3 laat zien dat Sliedrecht een brede coalitie heeft met steun van meer 70% van de raad. De reden hiervan is dat de twee grootste fracties (SGP/CU en Pro Sliedrecht) met elkaar in zee willen gaan. Eenzelfde constructie zien we in Zwijndrecht, waarbij de lokale partij (ABZ) en de christelijke combinatie met elkaar doorgaan.
Grafiek 3 Steun van de coalities in de Drechtsteden in de gemeenteraden (%)
