Komende EP-verkiezingen: niet sjoemelen maar sjoelen?

13 mei 2019 door Willem Schneider
Komende EP-verkiezingen: niet sjoemelen maar sjoelen?

Gaat u ook kiezen tijdens de verkiezingen voor het Europees Parlement (EP) op 23 mei? Als ik zo mijn oren te luister leg in mijn omgeving, is het enthousiasme niet groot. Men krijgt geen warm gevoel van binnen. Wat heeft een Ambachter nu met de Europese Unie? Niet veel denk ik en ons dorp is “nettobetaler”: ik kan niet zo gauw projecten opnoemen die in Ambacht met Europese subsidiegelden worden betaald. Alleen uit het Europees Sociaal Fonds hebben de Drechtsteden (dus niet de gemeente H.I. Ambacht) een flink bedrag voor de werkeloosheidsbestrijding gekregen.

Lauw gevoel: lage opkomst
Het lauwe gevoel voor Europa vertaalt zich in een lage opkomst tijdens de verkiezingen: 40% van Ambachtse kiezers vond het in 2014 de moeite waard om hun stem uit te brengen, in 2009 was het getal nog lager: 38%. En als ik dan inzoom op het stemmenaantal dan zie ik dat de euro-sceptische partijen (PVV, SGP/ChristenUnie, SP) bijna de helft van dit aantal heeft. Met andere woorden: 60%, dat is de meerderheid, vindt het niet de moeite waard om op te dagen, en van de 40% die wel komt, is de helft afwijzend of sceptisch over het Europese gebeuren. "Zakkenvullers" en "baantjesjagers met veel geld", "niet transparant", zijn oneliners die ik hoor. Bij de komende verkiezingen komt er nog een euro-fobische partij bij, namelijk Forum voor Democratie. Hierdoor kan het percentage “tegenstemmers” nog aardig oplopen. Onregelmatigheden over onkosten en reiskosten van de EP-parlementariërs, en bedenkelijke benoemingen bij de Europese Commissie bevorderen dit scepticisme. Dit gesjoemel heeft inderdaad niet de schoonheidsprijs.
De echt pro-Europese partijen als D66, PvdA en het CDA hebben de afgelopen twee verkiezingen (2009 en 2014) niet hoog gescoord in 't Ambacht. Met name D66 is nu nog meer dan in het verleden pro-europeser geworden: ze wil via een grondwetsartikel voorkomen dat ons land uit de Europese Unie treedt. Maar zit de gewone Nederlander/Ambachter op zo’n artikel te wachten? Het lijkt me meer symboolpolitiek. Ook de hele discussie over meer samenwerking tussen de EU-lidstaten op het gebied van defensie loopt al meer dan 20 jaar. D66, CDA en andere partijen roepen dit lange tijd, maar een militaire Rapid Reaction Force van de EU zie ik echt niet op korte of middellange termijn komen, laat staan de realisatie van de droom van een Europees leger....
Nee, ik denk dat het op ons stembureau relatief rustig blijft. Dat doet me weer denken aan 10 jaar geleden toen ik bij een stembureau in een oude gymzaal zat. Het was zo rustig dat we soms gingen sjoelen, want er stond in deze zaal een mooie sjoelbak! Misschien nu wel weer… De school waarin de gymzaal stond is inmiddels gesloopt....

Lauwe campagne
Maar goed, u hebt in uw goedheid uw stem op een partij uitgebracht. En dan? Wat gebeurt er dan? Dat kunt u niet vragen aan een kandidaat op een kieslijst, die uit Ambacht komt. Want die er is niet, helaas. Kunt u dat vragen aan een andere kandidaat die op verkiezingscampagne is? Misschien mis ik iets, maar ik heb geen bijeenkomst van partijen in Ambacht gezien waar deze personen aanwezig waren. In Dordrecht kwam het CDA onlangs wel langs, een paar maanden geleden kwam de PvdA een uurtje in Zwijndrecht..  Ook Peter van Dalen bracht als Zwijndrechtenaar, een bliksembezoek aan zijn geboortedorp. Vooraf werd nauwelijks publiciteit  aan dit bezoek gegeven. De CU van Zwijndrecht postte een dag voor de komst van de Europarlementarier in Zwijndrecht een persbericht op haar site. Een beetje laat zou ik zeggen...

En als ik door Ambacht rij, mis ik de vele reclameborden aan de lichtmasten. De partijen beperken zich alleen tot posters op de borden, die de gemeenten daarvoor heeft opgesteld. Opmerkelijk is wel dat de CU/SGP (jawel) op de hoofdwegen in Ambacht reclameborden aan de lichtmasten heeft opgesteld. Maar deze partij heeft toch al een trouwe achterban die te allen tijde stemt? Blijkbaar zijn er twijfels of deze achterban In Het Spoor blijft... Bij de SGP-achterban is namelijk een radicale club met deze naam actief, die SGP-ers oproept niet te gaan kiezen. 

Uw Europese fractie?
Hoe het ook zij, als het goed is komt de lijsttrekker van uw partij in het Europees Parlement. Hij/zij is één van de circa 750 leden, en één van de 26 leden die uit Nederland komen. Als Groot-Brittannie uit de EU gaat, zal dit aantal dalen tot 705. Ik ga geen lesje Europees Recht geven, maar als u stemt is het goed om te weten dat uw partij niet zelfstandig in dit Parlement opereert. Nee, in tegendeel: alle Nederlandse partijen zijn onderdeel van 1 van de 8 Europese fracties. Eén fractie is een groep parlementariërs die schriftelijk aangeven met elkaar een politieke verwantschap te hebben.

De Europese fracties zijn:
1. Europese Volkspartij (EVP), een partij van conservatieve en christendemocratische parlementariërs. Hierbij zitten conservatieve partijen uit Oostenrijk en Hongarije in, maar ook het CDA. Het is overigens denkbaar dat ook de ChristenUnie tot deze Volkspartij toetreedt. Opvallend vind ik overigens dat het gaat om een “partij”, terwijl de andere fracties zich een “Alliantie” noemen. Dat is een term die voor mij veel vrijblijvender is dan de term “partij” (met een fractiediscipline). Maar inderdaad: formeel hoeft niet elk lid het officiële standpunt te volgen, informeel zal dat echter wel consequenties hebben voor dit lid. De EVP is tot nu toe de grootste fractie.
2. Fractie Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D). De PvdA maakt hier deel van uit.
3. Europese Conservatieven en Hervormers (ECR). Deze groep bestaat uit eurosceptische partijen, met name uit de Conservatieve Partij uit Engeland, de Poolse partijen Prawo i Sprawiedliwo (PiS) - Recht en Rechtvaardigheid, Prawica Rzeczypospolitej (PR)  (oftewel: Rechtse vleugel van de Republiek), de rechtse Folketpartij uit Denemarken, en de SGP/ChristenUnie. Er zou sprake zijn dat het Forum voor Democratie zich bij deze groep zou aansluiten. Blijkbaar is dat een overweging van de ChristenUnie om uit de ECH te stappen en mogelijk naar de EVP te gaan. Interessant is dan wat de SGP gaat doen, want bij de verkiezingen hebben beide partijen één gemeenschappelijke lijst. Verwarrend voor de kiezer overigens want de nummers 1 van ChristenUnie en SGP willen de kiezers vóór de verkiezingen geen duidelijkheid geven.  Als overigens Groot-Brittannie uit de EU gaat, zal deze groep flink in aantal dalen omdat de Conservatieve Partij dan wegvalt. De ECH is met 77 leden niet zo groot, en zal bij het wegvallen van de Conservatieven nog kleiner worden en aan invloed inboeten. Ik kan me voorstellen dat ambitieuze EP-leden zich dan willen aansluiten bij een grotere fractie. Ze zullen dan wel wat water bij de ideologische wijn moeten doen...
4. Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE). Deze alliantie bestaat uit liberale, pro-Europese partijen, waardoor D66 en VVD hier deel van uitmaken. Een stem op D66 is dus Europees gezien ook een stem op de VVD. 
5. De Groenen/Vrije Europese Alliantie (Groenen/EVA of GUE/NGL). Dit is een groen-linkse groep, waarvan GroenLinks deel uitmaakt.
6. Europees Unitair Links/Noords Groen Links. Hier gaat hier om een aantal linkse partijen, die zeer sceptisch denken over de Europese Unie. De SP en de Partij van de Dieren zijn lid van deze groep.
7. Europa van Vrijheid en Directe Democratie (EFDD). Dit is een eurosceptische groep, waarin een Italiaanse partij (de Vijfsterrenbeweging) en een Engelse partij ( UK Independent Party) de grootste zijn. In deze groep zit momenteel geen Nederlandse partij.
8. Europa van Naties en Vrijheid (ENF). ENF keert zich tegen Europese Unie in haar huidige vorm en wil terug naar een Europa van onafhankelijke staten die op economisch gebied met elkaar samenwerken. De PVV maakt hier deel van uit. Deze fractie zal weleens (tijdelijk) flink kunnen toenemen door de komst van de Brexitparty van Nigel Farage. Maar: wat is tijdelijk in Europa en Engeland? Of komen deze leden van de Brexitparty überhaupt wel tijdens EP-vergaderingen? We gaan het meemaken...
9. Niet-ingeschreven leden (NI). Deze groep vormt een “restgroep”, die minder bevoegdheden dan de fracties. Zo kunnen ze geen behandelpunten op de agenda van het EP zetten, of mondelinge vragen stellen aan een lid van de Europese Commissie (daar heb je 40 EP-leden die het verzoek ondersteunen.

Het kiezen van een partij is een hele puzzel dus. Nee, Europese kieslijsten bestaan (nog) niet. U kunt wel een Nederlandse partij kiezen, maar die is onderdeel van een multinationale/europese fractie. Welke standpunten uw partij tijdens de behandelingen in het Europees Parlement voor uw belangrijke punten inneemt, is ook een zoektocht. De fracties koppelen dat in elk geval niet aan terug, u zult zelf via internet moeten gaan zoeken. Dat is dus voor de liefhebbers. Nog moeilijker is het om de doeltreffendheid en de effectiviteit van de doelen van deze nationale partijen te meten.

Verwarrend
Voor de stemmers van de grootste fractie in ons dorp (SGP/CU) zijn de komende EP-verkiezingen  verwarrend: de ChristenUnie zal weleens lid kunnen worden van de EVP. Een CU-er zei daarom: een stem op de ChristenUnie is dus eigenlijk ook een stem op het CDA. En een stem op de SGP, kan ook indirect op een stem voor Forum voor Democratie betekenen. Een rasechte SGP-er zei me: dan ga ik naar een andere partij namelijk het CDA die heeft in de EVP grote invloed, of de ChristenUnie. Maar als de ChristenUnie naar de EVP ga, kan ik net zo goed het CDA kiezen. Andere SGP-ers met sympathie voor Forum voor Democratie zullen mogelijk door de afwachtende houding van de SGP direct op deze partij stemmen. Duidelijk is wel dat op onze laan der verkiezingen/verkiezingsborden (Laan van Welhorst) de reclameborden van CU/SGP en het reclamebord van FvD gebroederlijk bij elkaar staan. Het lijkt wel een laan der ECR. Verwarrend is ook dat de rechts-populistische en eurosceptische partijen (met name vanuit Italië) na de verkiezingen willen komen tot nieuwe allanties om meer eenheid in het rechtse blok te krijgen. 

Ga er maar aan staan! Het is in elk geval wel gewenst om de kiezer vóóraf wel duidelijkheid te geven aan welke internationale/Europese fractie de nationale partij wil deelnemen. Hoe het ook zij: als u sceptisch bent, laat uw stem horen! U bent dan wel één van de 420 miljoenen stemgerechtigden in de Europese Unie en uw partij komt uiteindelijk bij één van de 8 partijen terecht (zie onderstaand overzicht).

Overzicht EP-leden per lidstaat en per fractie:

Gerelateerde wijken:
Gerelateerde straten:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.