Sociaal

03 december 2003 door Willem Schneider

Nederland kan eindelijk weer geregeerd worden! Na zo’n vijf maanden formeren is er nu uiteindelijk een nieuw kabinet Balkenende. Na enkele schijnbewegingen is Balkenende eindelijk bij de partij met hij het liefst regeert: de VVD. CDA en VVD zijn echter niet goed voor de helft plus één. Dus zocht men naarstig naar een derde kandidaat. U kent de afloop: het werd D66, waarvan de leiders voor en vlak na de verkiezingen bij hoog en laag beweerden niet te willen regeren. Maar als het regeringspluche en de macht lonkt, ga je wel eens goed nadenken en kijken wat je principes ook al weer waren. Een belangrijk D66 principe is de pragmatische benadering. En dat kwam deze keer goed uit: D66 heeft nog wat kroonjuwelen” (gekozen burgemeester en een districtenstelsel) en die worden nu regeringsbeleid. Het CDA heeft dus duidelijk niet voor de “Ambachtse formule” gekozen, waar CDA, VVD en SGP/CU enkele jaren in het college -al dan niet met vrouw- met elkaar samenwerk(t)en. Een formule die op lokaal niveau goed blijkt te werken, maar landelijk niveau niet.

De vraag is natuurlijk hoelang het nieuwe kabinet blijft zitten. Het zal ongetwijfeld langer zijn dan het eerste kabinet, maar de eerste plannen van Balkenende II heeft tot grote maatschappelijke onrust geleid. Ik denk dat dit niet ten onrechte is. In een periode waarin de werkloosheid in korte tijd drastisch toeneemt voorstellen doen tot draconische ingrepen in de sociale zekerheid en het schemeren met een loonmaatregel is politiek gezien gevaarlijk. De afkaveling van het maatschappelijk draagvlak van het kabinet zal op termijn wel eens kunnen leiden tot afkaveling van het politieke draagvlak in de Kamer. Dan denk ik met name aan de politieke souplesse van D66 en de christelijk-sociale vleugel in het CDA. Een kortere periode in de WW en eerder in de bijstand in een tijd van stijgende werkloosheid zullen veel stemmers op de huidige coalitie ertoe kunnen bewegen hun stem op één van de oppositiepartijen uit te brengen. Ook de oplossingsrichtingen in de WAO-problematiek zullen de nodige onrust veroorzaken.

Met de schaduwzijden van het sociale beleid van het nieuwe kabinet worden vooral gemeenten in de toekomst geconfronteerd. Dus ook de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht, waarin mensen die een goed opleidingsniveau hebben genoten. Elk jaar publiceert het college van B&W een overzicht ten aanzien de in- en uitstroom van uitkeringsgerechtigden, dat in het openbaar door de gemeenteraad wordt behandeld. Deze keer werd het overzicht in de commissie Financiën als hamerstuk afgedaan.

In het komende tijd komt weer het wat werk op de gemeente Ambacht af. Een nieuwe wet inzake de bijstand komt op ons af. De Wet werk en bijstand legt een grote verantwoordelijkheid bij gemeenten. “De verantwoordelijkheid van gemeenten wordt geactiveerd doordat zij de mogelijkheid krijgen daarvoor zelf beleid te ontwikkelen. Gemeenten worden ook financieel volledig verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet. Dat betekent dat zij de positieve financiële gevolgen ervaren wanneer mensen zo snel mogelijk aan de slag komen. Actief beleid wordt zo beloond”, zo meent de regering. Maar als je zo het beleidsverslag van de gemeente Ambacht leest, dan is de gemeente heel actief bezig. De doelstellingen, die de gemeente zich stelde zijn grotendeels gehaald.

Centraal in het wetsvoorstel staat – voor personen jonger dan 65 jaar – het uitgangspunt werk boven inkomen. De introductie van het begrip algemeen geaccepteerde arbeid in plaats van passende arbeid beoogt dit uitgangspunt sterker te benadrukken.

Alle inspanningen van betrokkene en gemeente dienen te zijn gericht op arbeidsinschakeling. Onder arbeidsinschakeling wordt verstaan het verrichten van algemeen geaccepteerde arbeid, zonder dat daarbij gebruik wordt gebruik van een daarop gerichte voorziening die door de gemeente wordt aangeboden. Het wetsvoorstel legt in beginsel aan iedereen de verplichting op om naar vermogen algemeen geaccepteerde arbeid te verkrijgen en te aanvaarden.

Verder wil de nieuwe Wet af van de bijzondere bijstand als een categorale uitkering. Mensen van 23 jaar of ouder doch jonger dan 65 jaar die minstens vijf jaar ononderbroken aangewezen zijn geweest op een inkomen op het sociale minimum kunnen jaarlijks in aanmerking komen voor een aanvullende toeslag. Dat is de “langdurigheidtoeslag”. Dit wetsvoorstel wil de categoriale regelingen voor personen jonger dan 65 jaar afschaffen. “Het vervallen van deze gemeentelijke regelingen sluit aan bij het uitgangspunt dat het algemeen, generiek inkomensbeleid voorbehouden dient te zijn aan het Rijk en de beleidsruimte voor gemeenten om een eigen inkomensbeleid te voeren moet worden beperkt. Door de afschaffing van de categoriale bijzondere bijstand wordt een einde gemaakt aan ongerichte inkomenssuppleties en krijgt de bijzondere bijstand weer de oorspronkelijke maatwerkfunctie terug”, zo schrijft de regering.

Wat de effecten zullen zijn van deze wet, valt natuurlijk niet met zekerheid vast te stellen. Het zal in elk geval geen pretje zijn om in de Bijstand terecht te komen en de maatschappelijke onrust zal alleen maar toenemen. In H.I.Ambacht zagen de afgelopen jaren een daling van het aantal bijstandsgerechtigden optreden. Het aantal mensen dat gebruikte maakte van de Algemene Bijstandswet was in 1998 176. Dat aantal daalde tot 127 in 2001. Daarna is het aantal weer gestegen tot 162 per 1 januari 2003. De nieuwe wet zal een nog actievere inzet van Ambacht eisen. De vraag is natuurlijk of dat voor de betrokken dienst te doen is. Zeker als men in de gemeenteraad bij de behandeling van het financiële kader 2004 geluiden hoort om de gemeentelijke diensten (nog) efficiënter te laten werken of zelfs naar een personeelsstop te kijken!

Uw mening over dit onderwerp? Laat me het weten.

Willem Schneider, raadslid

Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.